ÇOCUKLARDA HAYALİ ARKADAŞLAR

Bir çocuğun hayal gücü karşısında yetişkinler çoğu zaman şaşırır kalır. Taptaze zihinleriyle büyüleyici bir hayal dünyasına sahiptirler. Oyuncaklarını arkadaş ilan edip onlarla yaşayan çocuklar veya kendilerine görünmeyen hayali arkadaş yaratmak çocukların hayal dünyasının ne kadar geniş olduğunu göstermektedir. Bu durum başlangıçta ebeveynleri korkutsa da araştırmalar gösteriyor ki hayali arkadaşa sahip çocuklar daha zeki ve yaratıcı oluyorlar.

 

Çocuklarda Hayali Arkadaş Ne Zaman Görülür?

 

Hayali arkadaşın ortaya çıkma yaşı 3 ila 5 yaşları arasındadır. İlk ortaya çıkış anları oyun aracılığıyla olur. Oyun oynarken yarattıkları bu arkadaş çocukların eğlenceli ve sosyal arkadaşları olurlar. Hayali arkadaş bu dönemde çocuğun en güvendiği, en sevdiği kişilerden biri haline gelir. Bu arkadaş gerçek bir arkadaş gibi varlık gösterir. Örneğin yemek yerken çocuğa eşlik eder, evdeki koltukta, sofrada yeri vardır. Çoğu zaman eğlence arkadaşı olsa da bazen çocukların olumsuz davranışlarını da temsil eder. Çocuk, yapmaması gereken bir şeyi yaptığında bunu kendisinin değil hayali arkadaşının yaptığını söyler. Aile çocuğun davranışının sorumluluğunu alamamasının ve ailesi ile bunu paylaşmaktan çekinmesinin sebebini araştırmalıdır. Burada hayali arkadaş aile içi iletişim ve çocuğun algılarını yansıtan bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Sebebinin erken yaşlarda tanımlanması ileride yaşanması muhtemel olumsuzluklara müdahale açısından son derece önemlidir. Ebeveynler için endişe verici gibi görünse de ilk etapta hayali arkadaş zararlı değil hatta çocuklar için faydalı olduğunu söylenilebilir. Hayali arkadaşı olan çocuklar, ruh hallerini, düşüncelerini, problemlerini, korkularını hayali arkadaş aracılığıyla dışa vuruyor, problem çözme becerilerini geliştiriyor yine bu arkadaşları sayesinde daha sosyal ve yaratıcı bir zekâya sahip olabiliyorlar.

 

Hayali Arkadaş Edinen Çocuğa Nasıl Davranılmalı?

 

Aileler hayali arkadaşla ilgili çocuğa büyük bir hassasiyetle yaklaşmalıdır. Azarlayan, bıkkınlık gösteren veya eleştiren bir tavırdan ziyade onu kabullenmiş olmaları gerekir.

• Çocuğunuzun hayali arkadaşını kabul edin ve size anlattıklarını dinleyin. Ancak bu konuyu kendisi açmadıkça çok fazla gündeme getirmeyin. Henüz soyut düşünce dönemine geçmemiş çocuklar hayal ve gerçek arasındaki ayrımı çok net yapamaz ve kafalarının daha çok karışmasına neden olabilirsiniz.
• Hayali arkadaş çocuğunuzun arkadaşa olan ihtiyacı için size verdiği bir mesaj olabilir. Yaşıtlarıyla vakit geçirebileceği sosyal ortamlarda bulunması, etkinliklerde sosyalleşmesi için fırsat yaratılması görünmeyen arkadaşın zamanla ortadan kaybolmasını sağlayabilir.
• Yaptığı hataları hayali arkadaşı ile anlatan çocuğunuz için sorumluluğu kendisinin almasını sağlamalısınız. İlk etapta hayali arkadaşını reddedemeyeceğiniz için hayali arkadaş üzerinden konuşabilirsiniz. Örneğin kirlettiği yeri nasıl temizleyeceğini arkadaşına kendisinin göstermesi gerektiğini söyleyebilirsiniz.

Hayali Arkadaş ve Psikolog Desteği

 

3 yaşından itibaren ortaya çıkan hayali arkadaş çocuk 5-6 yaşlarına geldiğinde ortadan kaybolmalıdır. Okul çağına gelen çocuklarda hayali arkadaş hala devam ediyorsa, yaşıtlarıyla oynamayı, zaman geçirmeyi reddediyorsa uzman desteğine başvurulmalıdır. Zira hayali arkadaşın varlığının devam etmesi psikolojik başka durumların varlığına işaret edebilir.